Burnu kanayarak uyanmak neden olur, nasıl geçer?

Burun kanamasıyla uyanmak (tıbbi adıyla "epistaksis") oldukça yaygın bir durumdur ve genellikle ciddi bir sağlık sorununa işaret etmez. Ancak, tekrarlayan veya şiddetli kanamalar altta yatan bir sorunun belirtisi olabilir. İşte burun kanamasıyla uyanmanın başlıca nedenleri:

• Kuru Hava: Özellikle kış aylarında, ısıtma sistemlerinin neden olduğu kuru hava, burun içindeki mukozanın kurumasına ve çatlamasına yol açarak kanamaya neden olabilir.
• Burun Karıştırma veya Travma: Uyku sırasında farkında olmadan burun karıştırmak veya buruna darbe almak kanamayı tetikleyebilir.
• Alerjiler veya Enfeksiyonlar: Sinüzit, soğuk algınlığı veya alerjik reaksiyonlar burun içi dokuyu tahriş ederek kanamaya yol açabilir.
• Yüksek Tansiyon: Hipertansiyon, burun damarlarının daha kolay yırtılmasına neden olabilir.
• Kan Sulandırıcı İlaçlar: Aspirin, warfarin gibi ilaçlar kanama riskini artırabilir.
• Burun Yapısındaki Sorunlar: Burun kemiği eğriliği (septum deviasyonu) veya burun içi tümörler nadiren de olsa kanamaya neden olabilir.
• Kanama Bozuklukları: Hemofili gibi nadir görülen hastalıklar, burun kanamalarını daha sık hale getirebilir.
• Uyku Apnesi: Özellikle CPAP cihazı kullananlarda, cihazın neden olduğu kuruluk veya basınç burun kanamasına yol açabilir.

Burun kanamasıyla uyandığınızda paniğe kapılmayın ve aşağıdaki adımları izleyin:

• Dik Oturun: Başınızı kalp seviyesinden yukarıda tutmak kan basıncını azaltır ve kanamanın yavaşlamasına yardımcı olur.
• Başınızı Hafifçe Öne Eğin: Bu, kanın boğazınıza akmasını önler ve yutma riskini azaltır.
• Burun Kanatlarını Sıkın: Başparmak ve işaret parmağınızla burun kanatlarını 5-10 dakika boyunca sıkıca sıkın. Bu süre boyunca ağzınızdan nefes alın.
• Burun Köküne Buz Uygulayın: Soğuk, damarların büzüşmesine ve kanamanın durmasına yardımcı olur.
• Kanama Durduktan Sonra: Burun içini temizlemekten veya sümkürmekten kaçının. Birkaç saat boyunca sıcak içecekler tüketmeyin ve ağır fiziksel aktivitelerden uzak durun.

Tekrarlayan burun kanamalarını önlemek için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:

• Ortam Nemlendirici Kullanın: Özellikle yatak odanızda nemlendirici cihaz kullanarak havayı nemlendirin.
• Burun İçi Nemlendiriciler: Tuzlu su spreyleri veya burun jelleri, burun içi dokuyu nemli tutmaya yardımcı olur.
• Burun Karıştırmaktan Kaçının: Tırnaklarınızı kısa tutun ve burun içine yabancı cisimler sokmaktan kaçının.
• Alerji Kontrolü: Alerjiniz varsa, doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli kullanın.
• Yüksek Tansiyon Kontrolü: Düzenli tansiyon ölçümü yapın ve doktorunuzun önerilerine uyun.

Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora danışın:

• Kanama 20 dakika içinde durmazsa,
• Şiddetli kanama nedeniyle nefes almakta zorlanıyorsanız,
• Sık sık burun kanaması yaşıyorsanız,
• Kanama, kafa travması sonrası başladıysa,
• Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız,
• Burun kanamasına baş dönmesi, halsizlik veya bayılma eşlik ediyorsa.

Burun kanamaları çoğunlukla basit önlemlerle kontrol altına alınabilir, ancak tekrarlayan veya şiddetli kanamalar ciddiye alınmalı ve bir uzmana danışılmalıdır.